İskele eğitimleri; iskele kurma/sökme eğitimleri, iskele teftişi eğitimleri, iskele süpervizörü eğitimleri gibi alt başlıklara sahip. İskeleleri kuracak kişilere farklı, iskeleleri denetleyecek kişilere ise farklı eğitimler verilmesi gerekli.
İskele Kurma ve Sökme Eğitimleri
Türkiye'de mevzuatımız iskeleleri kuracak ve sökecek (iskeleciler) kişiler ile denetleyecek kişilerin (iskele teftişçileri) eğitimli, konu hakkında bilgili kişiler olmasını şart koşuyor. Fakat bu eğitimlerin nasıl olması gerektiği ya da nasıl sertifikalandırılacağına dair detay bilgi içermiyor. Bunun yanında ülkemizde iskelecilerin hemen hemen hepsinin bir eğitim almaksızın bu işi yaptıklarını, işe alınan vasıfsız işçilerin işi daha uzun süredir yapan ağabeylerinden bunu görerek ve onlara yardım ederek öğrendiklerini biliyoruz. İskele teftişi söz konusu olduğunda ülkemizde en iyi örneğin, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası'nın (ÇEİS) ön ayak olmasıyla çimento sektöründe yer aldığını görmekteyiz.
Bu konuda Dönüşen Adam firmasıyla koordineli bir biçimde çalışan ÇEİS, bir sektörün tümü için Türkiye'nin her yanında iskele teftişlerinin en ileri kalitede yapılması ile ilgili yaklaşık bir yıl süren bir eğitimler dizisi gerçekleştirdi. Bu kapsamda, farklı şehirlerde yaklaşık 45 fabrika için iskele teftişçileri yetiştirildi. Eğitimler İngiltere'nin tüm iskelecilerini ve iskele teftişçilerini yetiştiren ve İnşaat Sektörü Eğitim Kurulu'nun kıdemli eğitmenleri tarafından verildi.
Tüm bu eğitimlerde yardımcı eğitmen olarak görev yapan ve kendisi de İngiltere'den akredite iskele teftişçisi olan Dönüşen Adam danışmanları "Her eğitimde iskelelerin nasıl güvenli kurulması gerektiğiyle ilgili en ileri düzeyde bilgiler verildi. Eldeki malzemelerle bu ne kadar sağlanabilir, ne kadarı için ek ekipman almak gerekir bu da görülmüş oldu fabrikalar tarafından" diyor ve ekliyor "Ama malzeme işin bir tarafı. Şu anda çimento sektörü Türkiye'nin en kaliteli iskele teftişçilerini barındırır durumda. Çimento sektörü kuşkusuz bundan çok fayda sağladı. Aynı şekilde geçmişte Tüpraş gibi kurumlara da bu eğitimleri verdik. Bu kurumlar da iskele teftişinde Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir noktadalar şu an"
Peki iskele eğitimleri nasıl olmalı? Öncelikle şunu iyi bilmek gerekiyor. Bir iskeleyi sadece iskeleci diye tabir edilen kişiler kurmalı, sökmeli ve modifiye etmelidir. İskeleci ise bu konuda yeterli ve doğru eğitimi almış ve sertifikalandırılmış kişiler olmalıdır. Peki bu eğitim nasıl olmalıdır? En az 10 günlük bir kelepçeli iskele eğitimi alarak, bu eğitim sonunda başarılı olan kişiler tabiri caiz ise çırak iskeleci olabilmelidir. Hayatı boyunca sistem iskelesinde çalışacak olsa bile bu kelepçeli iskele eğitimini almalıdır. Zira kelepçeli iskele tüm iskelelerin ABC'sidir. Kelepçeli iskele temel eğitimi almış bir iskeleci, diğer her marka/model iskeleyi çok kısa sürede öğrenebilir. Ama bu temel eğitimi almazsa bir marka sistem iskelesinde 10 yıl bile çalışsa, diğer bir markaya geçtiğinde zorlanır.
Dönüşen Adam'ın iskele eğitimlerinin satışını gerçekleştiren ekip ise "Dönüşen Adam olarak Yüksel İnşaat gibi firmaların iskelecilerinin yetişmesine katkıda bulunduk" diyor ve "Hatta iskele kurma eğitimlerini Lafargé için Kuzey Irak'ta bile verdik" diye ekliyor.
Çırak iskeleci olduktan sonra, en az 6 ay iskelelerin kurum ve sökümünde iskelecilere yardım etmelidir. İskelecilerin yaptığı bazı kilit işleri yapmamalı ama sürekli gözlemlemelidir. Kilit işler dışındaki işleri ise başka bir iskelecinin gözetiminde yapabilir.
Bu staj dönemi bittikten sonra, eğer kelepçeli iskeleler konusunda çalışacaksa firmasında, tekrar 10 günlük bir ikinci eğitime katılır (Eğer sistem iskesinde çalışacaksa, hangi sistem iskelesinin firmasını kullanıyorsa o iskelenin üretici firmasının düzenlediği eğitime katılır. Sistem iskelelerinin bu eğitimleri daha kısa sürelidir). Başarılı olursa artık iskeleci diye adlandırılır ve mesleğini icra edebilir. Fakat iskeleci olmuş olması demek, 'ileri seviye iskeleci' olduğu anlamına gelmez. Sadece 'temel iskeleler' konusunda çalışabilir.
Eğer ileri seviye iskeleleri kurmak, sökmek ve modifiye etmek konusunda çalıştırılacaksa bu işçi, iskeleci olarak 1 yıl çalıştıktan ve yeterli deneyimi kazandıktan sonra 'ileri seviye iskele kurma/sökme' eğitimine katılması gerekir (Kelepçeli iskele söz konusu ise bu eğitimler yine uzun, sistem iskelelerinde ise kısa sürelidir). Başarılı olduğu takdirde artık 'ileri seviye iskeleci' olur. Daha önce de bahsi geçtiği gibi, ileri seviye iskeleler projeye tabi yani proje çizdirilerek kurulması gereken iskelelerdir.
Dönüşen Adam danışmanları "Gelişmiş ülkelerde, iskeleleri bu konuda uzmanlaşmış şirketler kurup sökmektedir. Örneğin siz bir bina cephesini boyama işi yapacak bir firmasınız. Sizin uzmanlık alanınız boyama. Dolayısıyla siz boyacılarınıza iskeleyi kurma/sökme işini yaptırmamalısınız. Zira uzmanlık alanları bu olmadığı için iskeleyi güvenli olarak kuramama ihtimalleri çok yüksektir. Bu da kazaları meydana getirir" diyor ve devam ediyor "Tabi tüm boyacılarınızı uzun süren eğitimlere göndermek ve onları bu konuda da uzman hale getirmek bir çözüm olabilir. Eğer bunu yapabilirseniz sorun olmaz. Bizim çok sayıda çalışanı olan çok büyük sahaya sahip müşterilerimiz var. Bunlardan bazılarının tesislerinde aynı anda farklı yerlerde 10 tane iskele bile olabiliyor. Bu firmalar, kendi iskele departmanlarını oluşturmuş durumdalar. Örneğin, bakım departmanı bir yerde yüksekte çalışmaya ihtiyacı olduğunu saptıyor ve hemen iskele departmanına haber veriyor. İskele departmanı keşif yaparak, doğru kaynakları seferber ederek iskeleyi kuruyor ve iskele teftişinden sonra bakım departmanı iskeleyi hazır ve güvenli durumda teslim alarak, bakım işçilerini işe koşabiliyor"
